Edward Scicluna

Waqt li timla’ l-formola tat-taxxa

Benjamin Franklin, wieħed mill-fundaturi ta’ l-Istat Uniti, xjentist u filosofu kbir, kien jgħid illi fid-dinja ma hemm xejn żgur ħlief il-mewt u t-taxxi. Għandu raġun, imma ma xtaqtx nitratta fuq tal-ewwel. Nippreferi nitkellem dwar it-taxxi, aktar fil-linja tiegħi.

It-taxxi huma xi ħaġa żgura għax fir-realtà ebda Gvern ma jista’ jaħdem mingħajrhom. Mingħajr ġbir ta’ taxxi ebda Gvern ma jista’ jaħdem u jiffunzjona fl-interess tal-poplu li jkun eliġġih. Jekk Gvern ma jiġborx taxxi mingħand il-poplu l-Gvern ma jkunx jista’ jiggarantixxi lill-istess poplu l-aktar affarijiet bażiċi bħalma huma l-ordni pubblika u d-difiża tal-pajjiż.

 

B’riżultat tal-ġbir tat-taxxi l-istat imbagħad ikun jista’ jiżviluppa u jdaħħal servizzi esenzjali oħrajn b’risq il-poplu bħalma huma l-edukazzjoni u s-saħħa. Huwa aċċettat li t-taxxi huma importanti, huwa aċċettat li jitħallsu t-taxxi sakemm min iħallashom ikun jaf li bl-istess taxxi tkun qegħda ssir ġustizzja mal-individwu bħal meta tinħareġ pensjoni.

Il-prinċipju ta’ l-income tax huwa taxxa fuq id-dħul. Hija taxxa illi f’ħafna pajjiżi hija progressiva jiġiefieri mhux taxxa b’rata waħda imma qegħda b’rata li tikber mad-dħul tal-persuna. Aktar ma ikollok qligħ kbir aktar tiżdied it-taxxa. Fil-każ tagħna għandna tliet rati: 15 fil-mija; 25 fil-mija u 35 fil-mija. Hemm pajjiżi oħrajn li għandhom rati differenti minn tagħna.

Imma l-idea hija li inti iktar ma għandek qligħ, aktar m’għandek dħul mhux biss tħallas iżjed, imma b’rata li hi progressiva kif spjegata fit-tliet rati imsemmija ftit qabel.

 

L-effet ta’ dan jaħdem b’lura wkoll. Fis-sens li xiħadd jgħidlek: għaliex ma teżentax xi tip ta’ dħul mit-taxxa? Kull tant ma jkunx ġustifikat eżentar bħal dan. Meta l-Gvern jiġi biex jeżenta t-taxxa jkun irid jikkunsidra x’se jkun l-effett fuq id-distribuzzjoni, jigiefieri fuq it-tqassim tal-ġid li jkun għamel il-pajjiż. Għax meta taqta’ t-taxxa tkun qed tagħti lura ħafna li min għandu ħafna, u ftit lil min għandu ftit, u xejn liż-żgħir li ma jħallasx taxxa.

Fis-sistema tat-taxxi tagħna hemm it-taxxi diretti, jiġifieri taxxa fuq id-dħul bħal pagi jew fuq il-profitti u hemm taxxi indiretti bħalma huma t-taxxa tal-VAT u t-taxxa tas-Sisa.uq il-konsum.

Hemm imbagħad rati ta’ taxxi esklussivi bħalma hija t-taxxa fuq l-imgħax fejn wieħed jista’ jagħżel li jħallas bil-15% u mhux bil-25% jew 35% għax il-Gvern qed jagħtih dik l-għażla, bil-bank konċernat jaqta’ dik li tissejjaħ Withholding Tax. Qtugħ ta’ taxxa li jsir mal-mument li jinħareġ l-imgħax, flus li filfatt ma jaslux għand l-individwu għax jitnaqqsu mill-ewwel. L-istess rata ta’ 15% hija fuq dħul minn renti, dħul minn kirjiet. La darba dawn ikunu dikjarati allura hemm r-rata ta’ taxxa stabbilita ta’ 15%.

Hemm imbagħad l-eżenzjonijiet minn ħlas ta’ taxxa. Jekk int tkun persuna singola għandek capping, ceiling li fuqu ma tħallasx taxxa. Għandek ċifra stabbilita li jekk ma tilħaqhiex int ma tħallasx taxxa fuq dak l-ammont. Malli taqbeż dik iċ-ċifra allura mbagħad tibda tħallas bir-rati normali li semmejt aktar ‘il fuq. L-istess prinċipju jitħaddem fil-każ ta’ koppja miżżewġa fejn ovvjament il-capping, is-ceiling huwa ogħla. L-istess għar-rata magħrufa bħala parental rate fejn iċ-ċifra hija aktar għolja għax qed titratta familja.

Minkejja dawn ir-rati maħdumin fuq bażi ta’ prinċipji xorta se ssib min iħoss li miegħu personali tkun qed issir inġustizzja. Eżempju ta’ dan jiġi min-naħa tal-pensjonanti li jilmentaw għax ikun hemm min minnhom jkollu jħallas anke fuq id-dħul mill-pensjoni.

Fil-fatt il-Gvern wieġeb għal dan l-ilment. Mill-baġit għal din is-sena l-Gvern ddeċieda li jingħata tnaqqis mit-taxxa fuq dħul mill-pensjonijiet. Persuni fuq rata singola se jingħataw tnaqqis mit-taxxa fuq dħul mill-pensjoni ta’ €10,500 din is-sena li titla’ għal €13,000 is-sena d-dieħla. Għal koppji kemmxejn għola. Din hija miżura li daħħal Gvern Laburista u li ma kinetx teżisti qabel.

Xorta tibqa’ l-imma li għandek penzjoni fuq diżabilità, għandek ukoll allowances u childrens allowances. Għandek ħafna benefiċċji soċjali li għalkemm wieħed forsi ma jaċettahiex dan huwa kollu dħul. Jekk wieħed jemmen fil-progressività, li jekk wieħed qiegħed minn dawn il-benefiċji u affarijiet oħra d-dħul tiegħu jaqbeż is-ceiling allura għandu jħallas it-taxxa. Ma hemm xejn inġust f’dan kollu. Il-prinċipju qiegħed hemm għal kulħadd. Ħadd ma jħallas taxxa jekk id-dħul ma jkunx aktar mill-ammont stabbilit. Ħafna mill-ilmenti wieħed irrid jeżaminom minn dan is-sens.

Hemm ħafna ċirkostanzi li wieħed ikun iħossu imweġġa bit-taxxi, imma rridu nifhmu li t-taxxi “iweġġgħu” għax it-taxxi huma flus li trid tgħaddi lill-Gvern. jkun hemm dak li jkun li jista’ jħoss li hija inġustizja. Imma l-verità hi li t-taxxi qegħdin hemm għal kulħadd. Qegħdin hemm fuq kull dħul u qegħdin b’rati li huma trasparenti. Fis-sens illi għandek is-ceiling u imbagħad għandek ir-rati ta’ taxxi li semmejt aktar ‘il fuq.

Fuq kollox it-taxxi huma bżonjużi biex il-pajjiż jimxi ‘l quddiem, biex il-Gvern ikun jista ikollu l-apparat, l-istrumenti biex jagħti servizzi minn meta nitwieldu sakemm immutu. Ħajjitna kollha bis-servizzi mingħand il-Gvern u għalhekk huwa fid-dmir tagħna li nħallsu taxxi. Ta’ min meta aktar dakinhar li nkunu qegħdin nimlew il-formola tat-taxxa nieħdu dan kollu fil-komsiderazjonijiet tagħna.

 

author_pc

,

135 responses to “Waqt li timla’ l-formola tat-taxxa”

  7. Hello, I think your site might be having browser compatibility issues.When I look at your website in Chrome, itlooks fine but when opening in Internet Explorer, it has some overlapping.I just wanted to give you a quick heads up! Other then that, very good blog!

  10. IndiaMedFast [url=https://indiamedfast.shop/#]India Med Fast[/url] india pharmacy without prescription

  16. online pharmacy india [url=https://indiamedfast.shop/#]order medicines online india[/url] cheapest online pharmacy india

  20. mexican pharmacy online [url=http://mexicanpharminter.com/#]MexicanPharmInter[/url] buying from online mexican pharmacy

  22. Write more, thats all I have to say. Literally, it seems as though you relied on the video to make your point. You definitely know what youre talking about, why throw away your intelligence on just posting videos to your blog when you could be giving us something enlightening to read?

  24. canadian drugstore online [url=https://interpharmonline.com/#]Cheapest online pharmacy[/url] canadian pharmacy 24 com

  27. Generic100mgEasy [url=https://generic100mgeasy.shop/#]Generic100mgEasy[/url] Sildenafil 100mg price

  30. viagra canada [url=http://generic100mgeasy.com/#]Generic100mgEasy[/url] cheapest viagra

  34. buy generic 100mg viagra online [url=http://generic100mgeasy.com/#]Generic100mgEasy[/url] buy generic 100mg viagra online

  39. buy generic 100mg viagra online [url=http://generic100mgeasy.com/#]Generic100mgEasy[/url] buy generic 100mg viagra online

  43. cialis without a doctor prescription [url=https://tadalafileasybuy.shop/#]TadalafilEasyBuy.com[/url] Tadalafil Easy Buy

  44. I feel that is among the such a lot significant information for me. And i’m happy reading your article. However want to statement on some basic issues, The site style is wonderful, the articles is actually great : D. Good task, cheers

  45. kamagra gel kopen [url=https://kamagrakopen.pro/#]kamagra pillen kopen[/url] kamagra pillen kopen

  53. cialis without a doctor prescription [url=http://tadalafileasybuy.com/#]Tadalafil Easy Buy[/url] cialis without a doctor prescription

  60. Tadalafil Easy Buy [url=https://tadalafileasybuy.com/#]TadalafilEasyBuy.com[/url] п»їcialis generic

  65. Kamagra Original [url=https://kamagrapotenzmittel.shop/#]Kamagra Gel[/url] Kamagra online bestellen

  67. Apotheek online bestellen [url=https://apotheekmax.shop/#]Online apotheek Nederland zonder recept[/url] Apotheek Max

  76. Kamagra Original [url=https://kamagrapotenzmittel.shop/#]Kamagra Oral Jelly kaufen[/url] Kamagra kaufen

  79. www india pharm [url=http://wwwindiapharm.com/#]www india pharm[/url] pharmacy website india

  83. Agb Mexico Pharm [url=https://agbmexicopharm.shop/#]medicine in mexico pharmacies[/url] purple pharmacy mexico price list

  86. Agb Mexico Pharm [url=https://agbmexicopharm.com/#]Agb Mexico Pharm[/url] medicine in mexico pharmacies

  88. reputable mexican pharmacies online [url=https://agbmexicopharm.com/#]Agb Mexico Pharm[/url] mexico pharmacies prescription drugs

  93. mexican border pharmacies shipping to usa [url=https://agbmexicopharm.com/#]mexican pharmaceuticals online[/url] mexican pharmaceuticals online

  95. Clom Fast Pharm [url=https://clomfastpharm.shop/#]Clom Fast Pharm[/url] where can i get generic clomid without a prescription

  99. ZithPharmOnline [url=https://zithpharmonline.com/#]ZithPharmOnline[/url] where can i buy zithromax uk

  102. Pred Pharm Net [url=https://predpharmnet.com/#]Pred Pharm Net[/url] Pred Pharm Net

  109. lisinopril 20 mg discount [url=https://lisinexpress.com/#]buy lisinopril 20 mg[/url] lisinopril 40 mg india

  111. en yeni bet siteleri [url=http://casibom1st.com/#]casibom giris[/url] tГјrk partner siteleri casibom1st.shop

  114. en yeni deneme bonusu veren siteler 2025 [url=https://casibom1st.shop/#]casibom guncel adres[/url] yeni bahis siteleri deneme bonusu casibom1st.shop

  117. sweet bonanza giris [url=https://sweetbonanza1st.shop/#]sweet bonanza giris[/url] sweet bonanza 1st sweetbonanza1st.com

  122. sweet bonanza siteleri [url=http://sweetbonanza1st.com/#]sweet bonanza demo[/url] sweet bonanza siteleri sweetbonanza1st.com

  126. en iyi yabancД± bahis siteleri [url=https://casibom1st.shop/#]casibom 1st[/url] en iyi iddaa sitesi casibom1st.shop

  130. lisansl? casino siteleri [url=http://casinositeleri1st.com/#]guvenilir casino siteleri[/url] casino siteleri 2025 casinositeleri1st.shop

  133. certified Mexican pharmacy [url=https://usmexpharm.com/#]mexican pharmacy[/url] UsMex Pharm

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *