Il-Professur EDWARD SCICLUNA huwa lettur fl-Università, ekonomista, Membru Parlamentari Ewropew u Vici-President tal-Kumitat ghall-Affarijiet Ekonomici u Monetarji fil-Parlament Ewropew. Ghall-elezzjoni generali li jmiss Scicluna se jkun ukoll kandidat gdid f’isem il-Partit Laburista. RITIANNE AGIUS tkellmet ma’ Profs. Scicluna biex issir taf iktar dwaru u dwar dak li hajjru jaghti sehemu wkoll fuq skala lokali.

 

Min huwa Edward Scicluna fi ftit kliem?

 

Jien sodisfatt mill-professjoni li pprattikajt u mix-xoghol tieghi fil-kamp ekonomiku u finanzjarju, specjalment f’numru ta’ karigi f’istituzzjonijiet prominent pubblici u privati fuq medda ta’ aktar minn tletin sena.

 

Ghandi familja li tatni l-ispazju u s-support biex nilhaq il-miri tieghi. Ksibt rizultati modesti u tajbin f’kull bicca xoghol li hadt f’idejja. Ma jfissirx li ma ghamiltx sagrificcji kbar u batejt ukoll fejn kien hemm bzonn. Tnax il-sena studju u hafna xoghol tard bil-lejl jew fil-weekends ma tistax tghidilhom li kienu xalata.

 

Però dawn saru ghax kont motivat. Fil-hajja mhux normali li l-affarijiet jiguk lesti fi platt. Ghalhekk il-filosofija tal-hajja li haddant kienet semplici imma effettiva ghalija. Minflok toqghod timmira ’l fuq hafna u tohlom dwar x’tista’ tilhaq, ahdem u stinka f’dak li tkun qieghed taghmel illum. Però ara li x-xoghol ikun sew.

 

Sahhah l-iskaluna li tkun fuqha u ipprepara ruhek biex taqbad l-ewwel skaluna ohra ‘l fuq malli din titfacca. Thallihiex tghaddi ghax ma tafx meta ser issib ohra. Hu riskju ikkalkulat ghax b’hekk tkun qed thalli warajk hafna ohra li jibzghu mir-riskji.

 

Hares lejn il-problemi bhala kobba imhabbla, bil-hsieb tista’ ssib tarfha. Taqtax qalbek. Jiena fil-fatt nammira hafna imprendituri kapaci Maltin u kburi hafna bihom ghax ihaddnu hafna minn din il-filosofija.

 

Inhossni frustrat jekk ma jkollix challenge. Sa kemm tippermetti sahhti mhux ser noqghod bi kwieti. Anke fl-isports, ghalija l-isports hu dak li nista’ naghmel jien, mhux haddiehor, u jrid ikun mimli sfidi man-natura.

 

Ghalhekk inhobb nibbordja ghax ma tieqafx tahseb, tahdem, tkebbeb il-hbula, itella’ u tnizzel il-qlugh, taqra l-mapep, tippjana, tbassar it-temp, tbiddel iz-zejt tal-magna, traqqa’ dak il-kanvas, tizboh, u issajjar.

 

Però l-iktar li jaghtini sodisfazzjon hu x-xoghol li jwassal biex jghin lil pajjizi. Meta kont nistudja l-Ingilterra u l-Kanada, apprezzajt u habbejt lil pajjizi aktar. L-ekonomija taghtik l-ghodda biex tghin lil pajjizek ikollu ghixien ahjar u aktar xoghol, ilahhaq mal-hajja, u jara li jqassam il-gid kemm jista’ jkun b’mod gust.

 

Fl-istituzzjonijiet Maltin li servejt bhala cermen jew direttur bhal ma hu l-Kunsill Malti ghall-Izvilupp Ekon-omiku u Socjali (MCESD), l-Awtorità Maltija ghas-Servizzi Finanzjarji (MFSA), il-Bank Centrali, u l-Università, stajt nirrealizza dawn il-principji. Issa bhala Vici-President tal-Kumitat ghall-Affarijiet Ekonomici u Monetarji fil-Parlament Ewropew, qieghed naghmel dan fuq skala Ewropea.

 

Fl-2009 gejt elett bhala Membru Parlamentari Ewropew. X’kien li hajjrek tersaq lejn il-politika f’dak l-istadju, u ghalfejn ghazilt il-Partit Laburista?

L-impressjoni tieghi tal-politika partiggjana kienet izzomni ’l boghod minnha. L-ezempji sbieh ta’ statisti huma mtappna b’hafna skandli ta’ abbuz tal-poter minn ohrajn. Però x-xoghol tal-politiku jibqa’ ntrinsikament nobbli. Bhal ma jghidu jekk kapaci tissaporti s-shana, m’hemmx raguni ghala ma tahdimx fil-kcina.

 

L-offerta li saritli minn Dr Joseph Muscat biex nghin lill-Partit biex jiehu sura gdida, moderna u li ssarraf ta’ gid ghal pajjizna, rajtha li hi fattibli. L-offerta biex nohrog ghall-politika giet f’waqtha u ghalhekk hadtha. L-inklinazzjoni lejn ix-xellug ilha ghandi minn meta mort nistudja Plater College f’Oxford fejn haddant u bqajt nghozz il-gustizzja socjali. Nhossni komdu naqbez ghaz-zghir.

 

Il-kbir jaf ifendi ghal rasu. Anke meta kont konsulent tal-FOI qatt ma rfist liz-zghir.

 

Illum wiehed jista’ jghid li z-zewg partiti issa resqu lejn in-nofs u jikkondividu l-istess zona. Imma hemm stil differenti ghaz-zewg partiti li jigbed certu nies u jimbotta lill-ohrajn. Ghalija nippreferi s-semplicità minghajr kantunieri tal-PL, kruda kemm hi kruda, mill-politika mlibbsa b’hafna xenxilli u kozmetika tal-PN.

 

Liema tahseb li huma l-ikbar nuqqasijiet fil-qasam ekon-omiku ta’ pajjizna, u kif se jindirizza dawn in-nuqqasijiet il-Partit Laburista fil-Gvern?

Nemmen li l-gvern ta Fenech Adami ta’ nifs gdid meta tela’ fil-gvern billi fetah l-ekonomija Maltija u hares ’il barra ghax sabha li kienet inaghlqet wisq fiha nnifisha.

Li gherrietu u ghamlitu inqas efficjenti maz-zmien kienet il-filosofija ta’ “money no problem”. Dan hazin mhux biss ghax kien qed jitfa’ t-taghbija tad-dejn fuq il-generazzjoni tal-futur, b’rizultati katastrofici kif issa qed jirrizultalna, imma ghax il-manigers tal-pajjiz kienu qed jidraw isolvu l-problemi mhux billi jhaddmu mohhhom imma billi, bhal ma jghidu l-Inglizi, “throwing money at the problem”.

 

Il-Gvern tal-Prim Ministru Gonzi ma kienx kapaci jivvinta lilu nnfisu mill-gdid biex ihaddem politika ta’ konsolidazzjoni fiskali li tkun ekwa u konvincenti mal-poplu. Fil-kamp ekonomiku mexxa speci ta’ karikatura ta’ kif haseb li l-Unjoni Ewropea riditu jimxi. B’mod mill-aktar dilettantesk.

 

Id-deficit xpakka l-ghada li sar it-test biex nidhlu fl-ewro. Id-dejn qatt s’issa ma gie kkontrollat. Il-privatizazzjoni u l-liberalizazzjoni tista’ taghmilhom text-book cases ta’ kif ma ghandikx taghmilhom. Insensittività assoluta ghal impatt ta’ certu prezzijiet. Ma ppreparax lil pajjizna sew biex jiggwadanja la mid-dhul fl-Unjoni u lanqas fiz-Zona Ewro. Illum qed naraw ir-rizultat. Lanqas qed jirnexxielna nonfqu l-flus kollha tal-Unjoni.

 

Jekk inkunu fil-gvern l-ewwel gimghat irridu niehdu stampa vera tal-ekonomija u tal-ispiza tal-gvern kif ser insibuha. B’hekk Gvern Laburista jkun jista’ jwaqqaf l-emoragija ta’ hela halli jistabbilizza l-qaghda tal-ispiza tal-Gvern. Irridu naraw li d-dejn jieqaf joghla bhala percentwal tal-PGD.

 

Irridu naghmlu kollox biex ma jintilfux flejjes tal-Unjoni li ghadhom ma ntefqux. U li ma nattirawx sanzjonijiet fuqna.

 

Minn hemm naccelleraw it-triq ’il fuq tat-tkabbir ekonomiku billi f’pajjizna nzidu l-produttività sew fis-settur privat u dak pubbliku.

L-industrija tal-manifattura u t-turizmu jinghatawlhom attenzjoni mill-qrib. Il-miri cari huma li jitqassru l-kjuwijiet ghall-interventi fl-isptar, joghla l-livell tal-edukazzjoni ta’ min johrog mill-iskola, li l-prezzijiet jersqu lejn livelli accettabli tas-suq u ma jibqghux oghla minn ta’ barra, dan jinkludu t-tariffi tad-dawl, u li t-taxxi jirriformaw ruhhom b’mod li jkunu aktar ekwi ma’ kulhadd inkluzi l-pensjonanti.

 

Irridu jkollna linja cara u konvincenti mal-Kummissjoni Ewropea u iktar u iktar mal-poplu Malti u Ghawdxi. Inkunu trasparenti u sincieri.

Il-poplu Malti jifhem. Sakemm turih b’mod konsistenti t-triq ta’ fejn irridu naslu. L-investitur Malti u barrani nkellmuh kollu car kif ser inmexxu. Naghmlu politika ekonomika li tixraq lil pajjizna.

 

X’kien li hajjrek tikkontesta wkoll fuq livell lokali?

F’dawn iz-zminijiet mqallba pajjizna ghandu bzonn Gvern b’mexxejja ta’ hila u li jifhmu sew f’dak li qed jaghmlu. Dr Joseph Muscat talabni biex naghti sehmi biex noffri l-hila professjonali u l-esperjenza tieghi fil-kamp ekonomiku u finanzjarju billi nikkontesta fl-elezzjoni generali. Jekk il-poplu jaghti lili u l-Partit tieghi l-fiducja, nkun nista’ nahdem fi hdan il-Gvern ghall-gid ta’ pajjizna f’din is-siegha tal-bzonn.

 

 

Kullhadd, is-Sibt, 28 ta’ Jannar, 2012 

– minn Ritianne Agius